DZIEŃ TEATRU PUBLICZNEGO 2020. BEZ KOLEJEK I BEZ WIDZÓW, ALE RAZEM

„ODPRAWA POSŁÓW GRECKICH” JANA KOCHANOWSKIEGO W RAMACH DNIA TEATRU PUBLICZNEGO W TEATRZE IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W JELENIEJ GÓRZE.

Co roku, mniej więcej o tej porze, mówiliśmy, że w teatrze – i nie tylko w teatrze – „grosze grają rolę”. To hasło obchodzonego od 2015 Dnia Teatru Publicznego i akcji „Bilet do teatru za grosze”. Liczyliśmy widzów, miasta, spektakle. W tym roku nie będziemy. Nie będzie też tego święta w dotychczasowej formie. Ale liczenie groszy nabrało dziś nowego znaczenia i wagi. Dlatego postanowiliśmy, że budżet tegorocznej akcji przeznaczymy w całości na doraźne i interwencyjne wsparcie teatrów. Mimo że na żywo nie zostanie zagrany żaden spektakl.

Kilka tygodni temu podjęliśmy trudną, a jednak – w naszym odczuciu – konieczną, decyzję o rezygnacji z tegorocznej edycji Dnia Teatru Publicznego w formie, którą znaliśmy do tej pory. Powody tej decyzji przedstawiliśmy w liście wysłanym do dyrektorów wszystkich teatrów publicznych w kraju. Stały widok: ciągnące się kolejki do teatrów, widzowie kłębiący się pod kasami i odchodzący z biletami za symboliczne grosze – te obrazy były znakiem rozpoznawczym akcji. Pokazywały, że we wspólnym działaniu 121 scen jest sens, bo są widzowie. Dziś byłyby tylko zagrożeniem.

Nowe-stare święto

Mogliśmy poprosić teatry o to, aby w tym roku także zagrały swoje spektakle. Może później, za kilka tygodni lub miesięcy, może w formie, którą z różnymi efektami testują dziś prawie wszyscy – online. Ale mogliśmy też przypomnieć sobie, że w tym święcie zawsze chodziło o relacje, o solidarność i współodpowiedzialność. Wcześniej kierowaliśmy te słowa przede wszystkim do widzów; zachęcaliśmy do tego, by przypominali sobie drogę do teatru, często dosłownie. Dziś jednak szczególnego wsparcia wymagają same teatry, a obowiązkiem Instytutu Teatralnego jest zrobić wszystko, aby widzowie mieli do kogo i do czego wrócić, gdy sytuacja na to pozwoli.

Zdecydowaliśmy, że budżet tegorocznej akcji „Bilet do teatru za grosze” – wliczając także budżet na promocję i komunikację o wydarzeniu – zostanie w całości przeznaczony na interwencyjne wsparcie teatrów. Biorąc pod uwagę wielkość środków, jakimi dysponujemy – mimo drastycznego ograniczenia kosztów – wsparcie to będzie miało charakter symboliczny. Zależy nam jednak na tym, aby pomoc, którą możemy zaoferować, nadeszła szybko. Dyrektorom teatrów zaproponowaliśmy równy podział środków między wszystkie placówki, które od 16 do 23 maja wesprą ideę tego Dnia. Podział niedoskonały, ale jedyny realny i odpowiadający potrzebom chwili. Jednocześnie poprosiliśmy, aby środki trafiły w ręce tych, którzy najbardziej potrzebują opieki i pomocy – artystów, pracowników i współpracowników instytucji.

W Dniu Teatru Publicznego 2020, który obchodzić będziemy 16 maja, weźmie udział ponad 100 teatrów. Są wśród nich i takie, które – w imię solidarności z bardziej potrzebującymi scenami – zrezygnowały z partycypowania w podziale środków. Wspomnieliśmy już o współodpowiedzialności, którą tak bardzo chcieliśmy widzieć w „akcji biletowej”. Lepszego przykładu chyba już nie znajdziemy.

Tegoroczną akcję przeniesiemy w całości do internetu – nie będzie „groszowych spektakli” na żywo, ale będą inne symboliczne gesty, przypominające Państwu o tym święcie. Warunek jest jeden: te gesty nie mogą być dla pracowników teatrów zbyt obciążające, nie powinny też generować żadnych dodatkowych kosztów. Chcemy, abyście Państwo zobaczyli, że jesteśmy, ciągle działamy, ale przede wszystkim, że #CZEKAMY <http://mail1.enewsletter.pl/k3/5286/2e/6gk/c6e79a271efab/ccZPctdN>  – na widzów i na to, że będzie lepiej. To słowo, spotykane od 16 maja przez cały kolejny tydzień na zdjęciach, udostępnianych materiałach wideo, w informacjach i komunikatach, ma przypomina o charakterze tegorocznego święta.

Co po pandemii?

Jednocześnie, pamiętając, że Instytut Teatralny został powołany także do tego, aby wspierać debatę oraz badania nad współczesnym polskim teatrem, informujemy o rozpoczęciu kilku – niezwykle istotnych naszym zdaniem – programów.

Zaczęliśmy gromadzić wiedzę dotyczącą życia teatralnego w czasie pandemii. Do współpracy zaprosiliśmy siedem zespołów badawczych. Przyjrzymy się instytucjom i ich pracownikom, a także środowisku niezależnych artystów teatru, instruktorom ruchu amatorskiego, krytykom oraz publiczności. Socjologowie już niedługo rozpoczną zbieranie danych potrzebnych do przygotowania raportów. Mamy nadzieję, że przyłączą się Państwo do naszej inicjatywy i wezmą udział w badaniach. Szczegóły podamy 23 maja.

16 maja zaprezentujemy z kolei skład Zespołu eksperckiego, który, na podstawie diagnozy i analizy obecnej sytuacji, będzie proponował konkretne rozwiązania prawne dla teatrów, ich pracowników oraz organizatorów. W Zespole znajdą się praktycy pracujący w różnych obszarach teatru, przedstawiciele związków zawodowych i stowarzyszeń, a także organizatorów życia teatralnego w Polsce.

FACEBOOK  <http://mail1.enewsletter.pl/k3/5286/2e/6gx/c6e79a271efab/11PWwA92r>

WWW.INSTYTUT-TEATRALNY.PL <http://mail1.enewsletter.pl/k3/5286/2e/6ha/c6e79a271efab/irPvPPRF>

Pomysł akcji „Bilet do teatru za grosze” zrodził się w 2015 roku, kiedy teatr publiczny w Polsce świętował 250-lecie istnienia. Majowe wydarzenie, w które zaangażowało się wówczas 100 teatrów publicznych z całej Polski, było jednym z najważniejszych punktów obchodów. Na widowniach zasiadło blisko 50 tysięcy widzów.

Organizatorami Dnia Teatru Publicznego są: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Akcja „Bilet do teatru za 350 groszy” finansowana jest z środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.